و ایران حضوری بسیار کمرنگ در این نمایشگاه دارد.
اکسپوی شانگهای میزبان 242 کشور جهان است و برگزاری آن 6 ماه طول میکشد. پیشبینی میشود این اکسپوبیش از 100 میلیون نفر بازدیدکننده داشته باشد.در واقع این رخداد عظیم بینالمللی که هر 5 سال در یک کشور توسعه یافته رخ میدهد برای نخستین بار در کشوری در حال توسعه برگزار میشود تا به اهمیت معماری این کشورها نیز توجه شود.
در واقع اکسپوی 2010 شانگهای بیانگر آخرین تحولات و دستاوردهای علمی، فرهنگی، تاریخی کشورهای جهان است و فرصتی است تا کشورها توان همهجانبه خود را در آن به نمایش گذاشته و به رخ دیگران بکشند.
اکسپوی 2010 شانگهای امسال با شعار «شهر برتر، زندگی بهتر» آماده میشود. ایران نیز با در اختیار داشتن یک غرفه 2 هزار متری در این اکسپو شرکت کردهاست.
نمایشگاهی باشکوه از توان معماری
اکسپوی معماری یکی از بزرگترین رویدادهای جهانی است. در واقع این دومین رویداد جهانی است که کشور چین پس از برگزاری موفقیت آمیز و خیره کننده المپیک 2008 پکن، برگزار میکند و با برگزاری بازیهای آسیایی در سال 2011 که قرار است در شهر گوانجو برگزار شود،
در واقع توان مدیریتی خود در برگزاری رویدادهایی در این سطح، آن هم در 3 سال پیاپی را به رخ جهانیان میکشاند. براساس اعلام پایگاه رسمی اکسپو تمامی کشورها و شهرهای مستقل شرکتکننده در این اکسپو تاکنون طرحهای خود را به برگزارکنندگان ارائه کردهاند. محل نمایشگاه در کنار رودخانه پودونگ قرار دارد که هر کشور به نسبت توان مالی و اهداف حضور در اکسپو مساحتهایی بین 500 متر تا 16 هزار متر مربع (کشور چین) را بهخود اختصاص داده است.
کلیه سازههایی که در این نمایشگاه ساخته میشود نیز، پس از اتمام کار نمایشگاه تخریب میشوند غیراز 5 ساختمان بزرگی که چین بهعنوان ساختمانهای اصلی اکسپو ساخته است.
غرفه کم اثر ایران
مسئولیت برپایی و مدیریت کوشک جمهوری اسلامی ایران در اکسپوی 2010 شانگهای برعهده وزارت بازرگانی (سازمان برگزارکننده نمایشگاههای جمهوری اسلامی ایران) گذاشته شده است.
مساحت کوشک اختصاص یافته به ایران 2 هزار مترمربع است که بین کوشک کشورهای لبنان و کرهشمالی در بخش آسیایی محل اکسپو قرار دارد و سازه اصلی (سالن سر پوشیده) توسط دولت میزبان ساخته شده و بهصورت اجاره در اختیار ایران قرار گرفته است.
طراحی نمای داخلی و بیرونی کوشک ایران که قرار است بیانگر توان معماری و فرهنگ کشور باشد به شرکت طرح روز واگذار شده که با استفاده از طرح معماری پل خواجوی اصفهان ( نصف پل) طراحی و به مسئولان طراحی اکسپو شانگهای ارائه شده است.
اگرچه بسیاری از کارشناسان طرح ایران را در این اکسپو طرحی غیراستاندارد و به دور از الگوهای معماری دانستند اما این طرح بهعنوان نمادی از معماری ایران معرفی شدهاست.
طرح غرفه برخی از کشورها
تمامی کشورهای جهان چه آنان که دارای پیشینه معماری هستند و چه آنان که سهم کمتری از هنر معماری دارند، با تمام توان در این اکسپو حضور دارند. بسیاری از کشورها با استفاده از طرحهای خلاقانه معماران بزرگ جهان همچون نورمن فاستر سعی کردهاند طرحهای پیشنهادیشان آینه تمام نمایی از فرهنگ، هنر و اقلیم شان باشد.
بهعنوان مثال کشور چین با بهرهگیری از تاریخ و تمدن کهن، فرهنگ متنوع و غنی، هنر جذاب، تنوع قومیت، طبیعت گوناگون و زیبای این سرزمین، توسعه سریع اقتصادی، جایگاه نوین بینالمللی و آخرین دستاوردهای علمی و فنی سالهای اخیر خود برای ارائه چهره جدیدی از این کشور طرحی شگفت انگیز به اجرا گذاشته است.
از طرفی کشور فرانسه با در اختیار گرفتن غرفهای به مساحت 6 هزار متر مربع و هزینه کردن 50 میلیون یورو، تمام توان دولت و شرکتهای بزرگ فرانسوی را برای تدارک عرضه هرچه بهتر دستاوردهای علمی، فرهنگی و فناوریهای نوین خود به کار بسته است.
ابداعات، خلاقیتها و نوآوریهای عرصههای مختلف کلیت جامعه فرانسوی و اهداف اقتصادی شرکتهای بزرگ فرانسوی که جزء حامیان مالی ساخت کوشک این کشور هستند در این نمایشگاه بروز و ظهور یافته است. کشور فنلاند نیز با جمعیتی حدود یک سوم جمعیت شهر شانگهای بیش از 20 میلیون دلار برای ساخت و تزیین کوشک خود هزینه کرده است.
در طرح این کشور از یخ فشرده و سنگ که یادآور دوران عصر یخ اروپاست استفاده شدهاست. کشور سوئد نیز دارای جایگاهی به مساحت 3 هزار متر مربع است که یکی از برنامههای جذاب این غرفه اجرای موسیقی کر است که توسط 22 ربات اجرا خواهد شد تا نشانی از پیشرفت علمی و جایگاه موسیقی در این کشور باشد.
فرصت تعامل فرهنگی هنری
معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در نشستی که به مناسبت حضور ایران در اکسپوی معماری در روز گذشته تشکیل شدهبود، گفت: اکسپوی 2010 شانگهای چین فرصت مناسبی برای تعامل و تبادل فرهنگی هنری کشورمان با دیگر کشورهاست.
حمید شاه آبادی معاون هنری وزارت ارشاد و رئیس کمیته فرهنگ، هنر و دفاع مقدس اکسپوی 2010 شانگهای چین در جلسه این کمیته گفت: این اکسپو فرصت و امکان مناسبی برای معرفی فرهنگ و هنر کشورمان و ظرفیتها و قابلیتهای هنر و هنرمندان امروز است.
وی ادامه داد: معرفی اندیشمندان و مشاهیر پیشین و معاصر نیز میتواند در بستر این اکسپو صورت گیرد. شاه آبادی تأکید کرد: ارائه آثاری که برگرفته از فرهنگ و تاریخ ایرانی اسلامی و ارزشهای بومی است مانند نقالی و پردهخوانی و موسیقیهای ایرانی و نواحی میتواند نقش مؤثری در معرفی فرهنگ و هنر ما داشته باشد.
ایران با بهرهگیری از معماری پل خواجو، ساختمانی مکعبی شکل را به عنوان الگوی قرنها معماری ایران اسلامی معرفی کرده است. این در حالی است که نورمن فاستر غرفه امارات را با توجه به اقلیم طبیعی این کشور طراحی کرده است.
عباس ثابتیراد